Hỏi: vợ chồng tôi mua bán một ngôi nhà từ năm 2010, hiện nay đang có tranh chấp, phía bán đã khởi kiện vợ chồng tôi tại tòa án quận nơi tôi đang ở. Hiện nay vợ tôi có vi sa đang định cư dài hạn tại nước ngoài không có mặt tại Việt Nam. Xin hỏi luật sư tòa án nhân dân quận thụ lý vụ án có đúng không? Hay tòa án nhân dân tỉnh mới có quyền thụ lý vụ án.
Trả lời:
Thẩm quyền của Tòa án Việt Nam giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định tại chương III của Bộ Luật tố tụng dân sự. Tòa án Việt Nam giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài trong các trường hợp sau:
Bị đơn là cơ quan, tổ chức nước ngoài có trụ sở chính tại Việt Nam hoặc bị đơn có cơ quan quản lý, chi nhánh, văn phòng đại diện tại Việt Nam;
Bị đơn là công dân nước ngoài, người không quốc tịch, cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài tại Việt Nam hoặc có tài sản trên lãnh thổ Việt Nam;
Nguyên đơn là công dân nước ngoài, người không quốc tịch, cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài tại Việt Nam đối với vụ việc dân sự về yêu cầu đòi tiền, cấp dưỡng, xác định cha mẹ;
Vụ việc dân sự về quan hệ dân sự mà căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó theo pháp luật Việt Nam hoặc xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam nhưng ít nhất một trong các đương sự là cá nhân, cơ quan, tổ chức nước ngoài;
Vụ việc dân sự về quan hệ dân sự mà căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó theo pháp luật nước ngoài hoặc xảy ra ở nước ngoài, nhưng các đương sự đều là công dân, cơ quan, tổ chức Việt Nam và nguyên đơn hoặc bị đơn tại Việt Nam
Tranh chấp phát sinh từ hợp đồng mà việc thực hiện toàn bộ hoặc một phần hợp đồng xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam
Vụ việc ly hôn mà nguyên đơn hoặc bị đơn là công dân Việt Nam.
Khi giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài, tòa án có thể ủy thác tư pháp cho cơ quan lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài, ủy thác cho tòa án nước ngoài điều tra, tống đạt… và thực hiện các hành vi tố tụng khác. Hiện nay theo quy định của pháp luật Tố tụng dân sự 2004 thì thẩm quyền giải quyết các vụ việc có yếu tố nước ngoài là tòa án nhân dân cấp tỉnh.
Khoản 3 Điều 33 BLTTDS quy định: “Những tranh chấp, yêu cầu quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải uỷ thác tư pháp cho cơ quan Lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài, cho Toà án nước ngoài không thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án nhân dân cấp huyện”.
