Hỏi: Gần đây, xảy ra vụ việc hiệu trưởng dâm ô học sinh bị phát hiện, báo chí đăng tải. Tuy nhiên tôi đọc thấy, mức hình phạt cao nhất chỉ là 12 năm tù. Vậy có tình tiết tăng mức hình phạt đối với tội danh này không, thưa luật sư? Nguyễn Thị Hương (huyện Đan Phượng, Hà Nội)
Trả lời: Điều 146 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định: “1. Người nào đủ 18 tuổi mà có hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi không nhằm mục đích giao cấu hoặc không nhằm thực hiện các hành vi quan hệ tình dục khác …”.
Như vậy, với tội danh này cần lưu ý các điểm trong cấu thành tội phạm như sau:
Về mặt hành vi: Hành vi dâm ô được thể hiện như sờ mó, hôn hít bộ phận sinh dục của nạn nhân; dùng bộ phận sinh dục của mình cọ xát với bộ phận sinh dục của nạn nhân; bắt nạn nhân sờ mó, hôn hít bộ phận sinh dục của mình.
Về mặt hậu quả của hành vi: Các hành vi được thực hiện không nhằm mục đích giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với nạn nhân.
Về mặt chủ thể: Nạn nhân phải là người dưới 16 tuổi, nạn nhân có thể đồng tình, tự nguyện hoặc bị cưỡng ép thực hiện các hành vi dâm ô.
Chỉ khi nào đáp ứng được các yếu tố cấu thành tội phạm thì đối tượng (trong trường hợp bạn nêu là vị hiệu trưởng) mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh này. Và tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi mà cơ quan có thẩm quyền tiến hành truy cứu trách nhiệm hình sự theo các tình tiết định khung, tăng mức hình phạt theo các khoản 2, 3 với mức hình phạt cao nhất là 12 năm tù theo Điều 146 Bộ luật Hình sự.
Bên cạnh đó, quan hệ giữa hiệu trưởng và học sinh được xác định là quan hệ lệ thuộc, nếu cơ quan điều tra chứng minh được ông hiệu trưởng có hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với các em học sinh từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi tại Điều 144 Bộ luật Hình sự với mức hình phạt cao nhất là tù chung thân.
Trường hợp nạn nhân là người từ đủ 16 tuổi trở lên thì có thể bị xử lý hình sự theo Điều 143 Bộ luật Hình sự về tội cưỡng dâm với mức hình phạt cao nhất là 18 năm tù.
